door

Spookkasteel in de tuin

’t Is weer de moment van het jaar. Iedereen griezelt in de periode rond Halloween. Wij doen dat nu.

In het vogelboske hangen slierten en webben. Jakkes! Sommige struiken zijn zelfs helemaal kaalgevreten. Het is een troosteloos en griezelig gezicht. En toch kan dit helemaal geen kwaad.

Hier is de kardinaalsmutsstippelmot aan het werk geweest. Dit is een klein wit nachtvlindertje met zwarte stippen. Je kan de vlinder waarnemen tussen eind juni en eind augustus. Dan legt die eitjes in onze kardinaalsmuts struiken. De eitjes overwinteren, er komen rupsen uit en nu, in mei tot eind juni zijn die actief.

Ze vreten onze struiken kaal en spinnen zich in draden om zichzelf tegen vijanden te beschermen. Dat is echt nodig. Hun grootste vijanden zijn kool- en pimpelmezen. En die zitten hier veel. Zij gebruiken de rupsen om hun jongen groot te brengen. Zo’n 50 tot 100 rupsen per jong vogeltje per dag plukken zij uit de struiken! Je begrijpt nu wel dat ik die rupsen koester he.

Eind juni zijn de mezen groot en hebben ze bijna alle rupsen opgegeten. Degenen die het gehaald hebben, zijn verpopt tot vlinder, leggen eitjes en zorgen zo voor voedsel voor de mezen voor volgend jaar. De struiken zijn weer ‘proper’ en krijgen terug blad. Na enkele weken staan ze terug gezond en frisgroen alsof er niks gebeurd is. Wonderlijk toch hè.

Vorige week sprak de buurman me enigszins bezorgd aan. Dat er buxusrupsen en spinnenwebben in zijn jong appelboompje zaten. En wat hij nu moest doen. Aha, dit waren geen buxusrupsen maar nog een andere stippelmot: de appelstippelmot. Zelfde verhaal hier. De mezen die aan ’t opgroeien zijn in zijn nestkastje eten hen op. Alleen moet je bij jonge boompjes of struiken wel even opletten. Als alle blaadjes van zo’n jong exemplaar opgegeten worden, kan de plant wel sterven. Om dat te voorkomen, kan je even de tuinslang op de klusters richten of hen handmatig uit je boompje plukken.

Dat het allemaal een kwestie van evenwicht is eigenlijk hè … en dat we zonder chemische bestrijdingsmiddelen dat evenwicht het best kunnen bereiken …

foto Koen Goossens

42 thoughts on “Spookkasteel in de tuin”

  2. Mijn dochter werkt sinds een jaar of wat op een melkveebedrijf. Daar zag zij grote hoeveelheden rupsen op de brandnetels , normaliter hebben boeren niet zo veel met brandnetels en dochter na een paar ontmoetingen met de brandnetels ook niet. Maar toen ik haar vertelde na wat onderzoek op google dat brandnetels onontbeerlijk zijn voor een aantal vlinders gaan ze toch maar proberen te leven met de brandnetels. Het is nu eenmaal zo dat niet alle onkruid of insecten alleen maar overlast opleveren ze zijn deel van de kringloop van de natuur en wie van de natuur houd moet af en toe ook de overlast of het ongemak op de koop toe nemen.

    Like

    Beantwoorden

      • Tja , wij mensen zijn soms te druk met hoe we onze tuinen netjes moeten houden, want al dat onkruid en die insecten etc. dat ziet er toch niet uit! Mijn eigen tuintje is niet wat je noemt een showtuin. Er is een hoekje met verrotte planken , een cementkuip dient als vijvertje en planten en struiken staan lekker ongeorganiseerd. Het enige wat ik netjes houd is mijn tuinpaadje, want ja de postbode moet natuurlijk wel makkelijk bij de brievenbus kunnen. Maar onkruid word alleen weggehaald als het dreigt al het andere te overwoekeren. En soms geeft het signalen af over de grond in je tuin. .Zo had ik eerst heel veel Heermoes wat ik zonder succes wat probeerde te verminderen, maar wat blijkt als je de grond van je tuin verbeterd, namelijk met koffiedik , dan verdwijnt hij vanzelf . Dat het in je tuin groeit blijkt aan te geven dat je grond niet optimaal is.

        Like

  5. Mooi informatief logje. In onze tuin hebben we geen last van de kardinaalsmutsstippelmot, maar ik heb wel gezien hoe enorm veel rupsen, spinnen, vliegen en wormen er nodig zijn om een nestje met 5 mereljongen groot te brengen. En ik zat eerste rang met het nestje op 5 m afstand in de pergola boven de vijver. 🙂

    Like

    Beantwoorden

  7. onze bomen waren er ook mee bedekt, maar ook een struikje op mijn balkon, 10 hoog. Helemaal kaal gegeten, nu is alles uitgekomen, laatste vlindertje heb ik vanmorgen bij het water geven zien vertrekken. Nieuwe groene blaadjes komen alweer

    Like

    Beantwoorden

  8. Mooi verhaal en weer wat bijgeleerd.
    Zie jij buiten die ene vlinder nog veel andere soorten in je tuin? Hier -een enkel koolwitje of atalanta uitgezonderd- niets! Ik vind dat schrikbarend. Of zijn ze gewoon laat dit jaar?
    Aan de inrichting van onze tuin kan het alleszins niet liggen: heel veel waardplanten voor diverse soorten, plekjes ter beschutting, hoog en lang gras…

    Like

    Beantwoorden

  9. Het is allemaal zo simpel, een beetje geduld, de onderlinge natuurlijke relaties hun werk laten doen, beseffen dat dat evenwicht dynamisch is en alles komt vanzelf goed. En toch is de mens zo arrogant te denken dat hij het beter weet en dat alles moet gecontroleerd worden of controleerbaar is, en zodoende onze thuis meer en meer om zeep helpt.

    Like

    Beantwoorden

    • Ja inderdaad. Gisteren kreeg ik nog van de buurvrouw onder mijn voeten dat mijn gras tot bij haar zaaide. Ik legde haar heel geduldig uit dat er bijna geen insecten meer zijn en dat ik daarom het gras laat staan. Haar reactie: da’s toch goed dat er bijna geen insecten meer zijn. En toen ik uitlegde waarom we die nodig hebben, een schouderophalen en verandering van onderwerp. Zucht!

      Like

      Beantwoorden

      • Zucht idd, maar er is toch soms hoop, ik kreeg nieuwe jonge buren die me met plezier om advies vragen. Een opluchting in vergelijking met de vorige die de 200 jaar oude iep op de hoek van ons perseel toch maar een oude vuile boom vonden waar iets aan moest gebeuren. Heb toen geantwoord dat ze geluk hadden dat ik niet vond dat zij toch maar oude mensen waren, waar iets aan moest gebeuren. Ik kon het niet laten.

        Like

      • Oh Cindy! Da’s stout!😂 Maar ge hebt gelijk. Ik had gisteren ook geluk. Heb een jongeman die hier in de buurt gaat starten met een bio bloemenplukveld in mijn tuin mogen rondleiden. En hem zaden meegegeven. Zó hoopgevend als de jeugd zo begaan is. Het hielp me de domme reactie van de buurvrouw te relativeren.

        Like

      • Ik merk in mijn job geregeld op dat veel mensen denken als je buurvrouw. Ze hebben simpelweg de kennis niet, en net kennis is macht. Hetzelfde zag ik overigens vorige maand: de ‘maaimeiniet’-actie kon maar op weinig sympathie rekenen bij de meeste van mijn klanten. Er is nog véél werk aan de winkel…

        Like

      • Inderdaad! Over de maaimeiniet-actie had ze ook ergens iets gelezen: dat er daardoor veel meer allergieën door de pollen waren. Ik was te verbouwereerd om daar gepast op te reageren. Er worden juist extra pollen aangemaakt door planten omdat ze in een noodsituatie zitten door de vervuiling. Die extra pollen maken ze aan om voor nageslacht te kunnen zorgen en als soort niet ten onder te gaan. Maar leg dat maar eens uit aan iemand die er echt geen interesse voor heeft …

        Like

  11. Ook wij hebben een aantal kardinaalsmutsen in de tuin, die, zelfs als ze nog jong zijn, elk jaar in deze tijd worden kaalgevreten door de kardinaalsmutsstippelmot.
    En ik – je zult het vast herkennen – loop daar nogal eens tegen zo’n rupsendraad aan met mijn snuit. Ach ja, ik pak die kleverige draad met al zijn rupsjes voorzichtig van mij af en hang hem weer aan de boom: voor de meesjes 😉
    Overigens verbaas ik me er steeds weer over dat de boompjes zich altijd weer volledig herstellen en in het najaar weer prachtige vruchtjes (de kardinaalshoedjes) vertonen.
    Hartelijke groeten van Zem.

    Like

    Beantwoorden

  13. De natuur kan met gemak zijn eigen gaan en komen regelen, maar als de mens met scheikundige of andere giftige rommel aan komt draven, is dat evenwicht zo weer weg !
    Heel mooi dat in jullie tuin een mooi evenwicht is blijven bestaan !
    Wat brandnetels betreft… die hebben ook een eigen plaatsje gekregen in onze tuin, de vlinders zullen ons dankbaar zijn 🙂

    Like

    Beantwoorden

  14. Zelfde hier. Soms haal ik stiekem een klein beetje spinsel weg, heel gemeen, zodat ze makkelijker te pakken zijn… Maar, helaas hebben de meesjes inmiddels allemaal een ander plekje gekozen. Ik vond een paar minuscule babylijkjes van vermoedelijk het eerste broedsel – te vroeg in dit koude natte voorjaar – en ze zijn niet meer teruggekomen. Snik. Hopelijk volgend jaar weer, dan…

    Like

    Beantwoorden

    • Bij fruitbomen weet ik dat niet, heb er geen ervaring mee. Maar mijn kardinaalsmuts heeft in het najaar massa’s bessen ook al is hij zo aangevreten geweest.
      Wat je kan doen bij fruitbomen: nestkastjes voor mezen of vleermuizen hangen of omgekeerde bloempotjes met stro voor oorwormen. Zij lusten de rupsen graag.

      Like

      Beantwoorden

Plaats een reactie