Actieve Hoop

Soms is het donker en moeilijk en durf ik al eens de moed te verliezen. Dan doet een boek als dit van Joanna Macy en Chris Johnstone deugd.

Joanna Macy is een 94-jarige Amerikaanse dame. Ze is milieuactivist, auteur van twaalf boeken en wetenschapper op het gebied van boeddhisme, algemene systeemtheorie en ecologie. Ze organiseert sinds 1970 wereldwijd workshops en heeft ondertussen vele volgers die haar werk verderzetten. Een inspirerende madam, vind ik.

Wat is Actieve Hoop?

Het gaat hier niet over hoop ‘hebben’ op iets. Maar over iets ‘doen’. Verlangen om iets te bereiken en ook al is het niet zeker dat het zal lukken, daar toch alles voor doen. Zo’n doel waar je acties op afstemt, geeft zin aan het leven. En ook al boek je niet direct resultaat, het voelt toch goed. Want de weg ernaartoe geeft energie. Zeker als je merkt dat er toch wel veel gelijkgestemden zijn. Ik begrijp helemaal wat ze bedoelt. Bij het lezen van dit boek, heb ik regelmatig zitten mijmeren. Het is waar dat ik gelukkig word van de (kleine) acties die ik neem voor onze planeet en de mensen die ik daardoor leer kennen.

Drie verhalen uit onze tijd

1.Business as usual: Onze manier van leven, moet niet veranderen. Groei-economie is essentieel.

2.De Grote Ontrafeling: Er zijn sociale en ecologische systemen aan het kapot gaan. Er wordt haat gepredikt, er zijn oorlogen, politiekers liegen, …

Die haat, oorlogen en liegende politiekers zijn nodig om onze groei-economie te kunnen behouden. Hard tegen hard om rijk te worden of te blijven. De wereld wordt zeer rechts. Wat er in Nederland gebeurde, staat hier ook in de verkiezingspeilingen. Die ene partij zal waarschijnlijk verpletterend winnen bij de volgende verkiezingen. Als zo’n mensen aan de macht komen, zal de Grote Ontrafeling nog sneller gaan. (Hitler is ook democratisch verkozen)

3.De Grote Ommekeer: Dit verhaal is een andere weg vooruit. De sociale en ecologische structuur van de wereld wordt verdedigd en er is activisme vóór het leven. Er zijn al zeer vele maar kleine initiatieven hiervan. Ze zijn ook verspreid. Bijvoorbeeld: coöperatieven voor hernieuwbare energie, CSA’s, lokaal geld, natuurverenigingen, enzovoort.

Doel:

Evolueren van een industriële groeisamenleving naar een levensondersteunende samenleving. Dit is een serieuze revolutie. Eigenlijk even allesomvattend als de landbouwrevolutie tienduizend jaar geleden en de industriële revolutie van 300 jaar geleden. Het is nog niet duidelijk of dit ons zal lukken. Blijven we in ‘business as usual’ en maken we elkaar en onze planeet kapot? Of gaan we het beste in de mensheid naar boven laten komen?

Hoe dit bereiken?

Door het ‘Werk dat weer verbindt’. Dit is een samenwerkingsmodel dat kracht geeft. Het is eind jaren ’70 ontwikkeld door Joanna Macy en wordt gebruikt in alle continenten op onze planeet. Honderdduizenden mensen van verschillende godsdiensten, met verschillende talen en van verschillende leeftijden kennen het. Ik had er al over horen vertellen door een collega in de zorg.

Je krijgt dankzij deze methode inspiratie en kracht om tot een hogere ecologische intelligentie te komen. Dit klinkt wel zeer mysterieus vond ik. Tot ik enkele voorbeelden las. Neem nu het begrip ‘tijd’. In de geïndustrialiseerde wereld denken we op de korte termijn. Alles moet steeds sneller om elk jaar meer te kunnen produceren, dus winst te maken. Ons doel is groeien. Daarvoor besparen we op veiligheid, sociale verantwoordelijkheid en regelgevende zaken. Besluitvorming op bedrijfs- en regeringsniveau gebeurt voor enkele jaren. Met de rest wordt geen rekening gehouden. Da’s voor daarachter, zou mijn schoonvader zeggen. Fossiele brandstoffen en afgeleiden (bv. plastic) zijn belachelijk goedkoop omdat we de kosten voor de toekomst niet meerekenen. Die schuiven we gewoon door. Ocharme onze kinderen! Eigenlijk is de grootste misdaad tegen hen de productie van nucleair afval. Het is onzichtbaar en het duurt miljoenen jaren eer het afgebroken raakt. Maar we hebben geen langetermijnoplossing voor veilige opslag. De betonnen bunkers of stalen vaten waar het in bewaard wordt, hebben maar een levensduur van max 100 jaar. De eerste kerncentrales werden in gebruik genomen in de jaren ’50 in Rusland, vertelt meneer Google me. Het kernafval daarvan is dus al langer dan 70 jaar opgeslagen. Wat gaan we binnenkort daarmee doen? Beleidsmakers zijn eigenlijk brandweerlui. Ze blussen branden.

Eigenlijk moet dit anders. We moeten terug zoals bepaalde inheemse volkeren gaan denken. Als zij vergaderen, vragen zij zich af wat de invloed zal zijn van hun beslissingen op de zevende generatie na hen. Zij hebben het gevoel tot een familie te behoren. Voorouders vinden ze belangrijk. En ook voor kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen, … willen zij zorg dragen. Wij zijn dat kwijt, zijn zeer individualistisch en gemakzuchtig geworden. Het is zoals uit een vliegtuig springen zonder parachute, erop vertrouwend dat we onderweg, voordat we landen, wel een oplossing zullen vinden om niet te pletter te slaan.

‘Het Werk dat weer Verbindt’ wil mensen onder andere leren om in een ander tijdsbestek te leven. Ook in Vlaanderen worden er workshops en lezingen aangeboden: https://actievehoop.be/

18 thoughts on “Actieve Hoop

  1. In de humo van deze week staat ook een héél interessant artikel, over het huidig onderzoek & gebruik van schimmels, over de toekomst van schimmels en wat ze er allemaal mee kunnen maken en bereiken. Heel die ontwikkeling zie ik als een enorm positief ding voor onze toekomst én voor de natuur. Je logje stemt ook tot nadenken…
    Blijf de mensen wakker schudden ! 👍

    Geliked door 1 persoon

    • Dat klinkt inderdaad interessant Dirk. Ik kreeg vandaag een mailtje van iemand over Solhyd, een bedrijf dat hernieuwbare waterstof produceert uit lucht en zonne-energie. Dit bedrijf is ontstaan aan de KUL in Leuven en ze gaan nu 6miljoen € investeren. Dat vind ik fantastisch. Vlaanderen is zeer creatief en heeft veel knowhow. Als onze beleidsmakers hier meer zouden in investeren ipv in fossiele industrie, zou het sneller kunnen gaan.

      Like

  2. Heel, heel erg de kern rakend. Dat spreekt mij ook enorm aan, de levensondersteunende samenleving. Hoe mooi zou het zijn, als we leven voor een onuitputtelijke bron van geluk en tevredenheid, in plaats van het eindeloos materieel aftroeven van de ander… Ja, ik zoek ook werk dat weer verbindt…

    Geliked door 1 persoon

  3. Het kan toch ook niet doorgaan zoals het nu gaat? We moeten welvaart laten varen en terugkeren naar welzijn. Soms voel je je een eenling maar dat ben je nooit. En al zouden we eenlingen zijn, dan doen we het goede voor het goede. Wat ik ingewikkeld vind, is dat de jeugd vaak gemakkelijker over de toekomst denkt dan onze generatie. Ze lijken minder doordrongen van de noodzaak dat er van de Aarde maar een exemplaar is. Iedere druppel is er een (-: Houd stand!

    Geliked door 1 persoon

  4. Een héél complex probleem, dat eigenlijk terug te brengen is tot “er zijn op dit moment teveel mensen op de aarde om het ecologische systeem in evenwicht te houden. Als al die mensen dan ook nog steeds meer willen hebben wordt het probleem nog on-oplosbaarder dan het al is.
    Maar zolang de wereldbevolking zo snel toe blijft nemen is het dweilen met de kraan open. Helaas mag dit achterliggende probleem niet benoemd worden. In het klein zie ik het altijd als een gezin in een mooi groot huis met een flinke lap tuin. Zo’n gezin redt het nog wel wanneer men het gezin van een familielid, dat door omstandigheden dakloos geworden is, in huis neemt.
    Met veel goede wil maken ze ook wel plaats voor nog drie andere gezinnen maar als er maar mensen blijven aanbellen voor een plekje en ook de in te tuin geplaatste woonunits vol zijn , is de moestuin opgeofferd en wordt aan eten komen voor zoveel mensen lastig. misschien een te simpele vergelijking maar toch, het gaat om evenwicht.
    Natuurlijk draag ik m’n steentje bij aan zo min mogelijk schade aan de natuur toebrengen, ik leef niet zo héél anders dan in de jaren 40/50 toen ik opgroeide, zuinig met alles en niet teveel “zooi” waar ik ook buiten kan. Maar ik realiseer me dat zelfs als iedereen dat doet het niet genoeg zal zijn zolang er geen evenwicht is “tussen aantal bewoners en bodemschatten”.
    Hoe dát opgelost moet worden weet ik natuurlijk ook niet (mijn enige bedrage bestaat uit het af zien van het gewenste grote gezin, en het bij 2 kinderen te laten) maar zolang het niet áls een probleem gezien wordt zal ook niemand aar een oplossing zoeken.

    Geliked door 1 persoon

    • Goh, ik denk dat je het hier iets te simpel voorstelt. Want vooral arme mensen in arme streken die weinig invloed hebben op de klimaatverandering nemen nog veel kinderen. Ik denk dat een verkeerde verdeling van de rijkdom er veel toe doet. Superrijken die een privéjet nemen om zich te verplaatsen. En arme vrouwen die zelfs geen onderwijs krijgen waardoor er meer kinderen komen. (In het arme zuiden heeft men gezien dat per jaar dat een vrouw langer naar school gaat, ze een kind minder krijgt) Om de klimaatopwarming te doen keren, moeten we dus de 1% superrijken meer belasten en wereldwijd meer investeren in vrouwen. Klinkt goed toch he? Maar misschien is dit ook weer te simpel voorgesteld? 😉

      Like

      • Zoals ik al zei, het is een complex probleem dat niet even simpel op te lossen is, dat realiseer ik me heel goed. In ieder geval niet door het beetje dat ik bij kan dragen of bijgedragen heb.

        Geliked door 1 persoon

    • Dat vind ik ook Lies. Aan de kersttafel zei mijn vader dat het toch al te laat is en we er niks kunnen aan doen. Crimineel tegenover onze kinderen vind ik dat. Ik hoop zo dat zij toch ook nog een leven gaan kunnen hebben.
@da’s raar dat je geen mailtje kreeg.

      Geliked door 1 persoon

  5. ik had deze blog gemarkeerd om in mijn vakantie nog eens te herlezen.

    dankjewel voor de ‘actieve hoop’ !!!
    ik heb al veel over het boek gehoord. Misschien moet ik het toch maar eens doornemen, of eens een avond gaan volgen, want ik wist niet dat die georganiseerd werden !

    ik lees je blog altijd graag, hij geeft me ook actieve hoop !
    bedankt !

    Geliked door 1 persoon

Plaats een reactie