Zaterdagmiddag ontdekte ik de eerste honingbij op onze krokussen in de voortuin. Vlug een berichtje naar mijn collega gestuurd: “Zijn jullie dametjes al wakker?” Zij en haar man hebben bijen.
“Jazeker!” antwoordde ze. “Eens boven 12°C vliegen ze. Meestal is dat deze periode rond en net na de middag. Ze vliegen vooral op krokussen, sneeuwklokjes en hazelaar.”
Zondagnamiddag was het daar effenaf een party in de voortuin. Tientallen honingbijen vlogen af en aan. Ik ben er met mijn neus bovenop gaan zitten. Gulzig dat ze waren! Dikke stuifmeelbrokken hingen aan hun pootjes. Hun gezellige gezoem, deed me zo deugd.
Ik heb er een filmpje van gemaakt en doorgestuurd naar mijn collega. Super enthousiast was die. “Ze zijn er zo zwaar mee geladen dat ze bijna niet meer kunnen vliegen!” stuurde ze.
Deze krokussen (Vanguard bio) stopte ik in het najaar van 2018 in de grond. Het zijn verwilderingsbollen en ze zijn inderdaad al serieus vermeerderd. Ik ben zo blij dat de bijen er zo zot van zijn. Want biobloembollen, dat wil zeggen dat ze niet met gif behandeld zijn. Verzamel maar vlijtig dit gezonde stuifmeel meisjes!
De eerste oorzaak, die kunnen we niet direct veranderen: de klimaatopwarming.
Door de klimaatopwarming is het temperatuurverschil tussen de polen van onze planeet en de evenaar kleiner geworden. De polen zijn serieus opgewarmd. Daardoor is de straalstroom ‘lui’ geworden.
De straalstroom ken je waarschijnlijk wel? Wijlen Armand Pien had het daar altijd over. Het is een zeer sterke wind op enkele kilometers hoogte. Hij is duizenden kilometers lang en enkele honderden kilometers breed. Hij kronkelt van west naar oost. Niet alleen boven Europa is er een straalstroom, er zijn er ook bij de evenaar en boven de polen. Dankzij het temperatuurverschil tussen de polen en de evenaar bewegen ze en verandert ons weer.
De straalstroom blijft nu langere tijd constant omdat de temperatuurverschillen tussen de polen en de evenaar niet zo groot meer zijn. Er wordt dus niet meer zo aan hem ‘getrokken’. Daardoor blijven we langer in hetzelfde weersysteem zitten: langdurige droogtes of periodes van zeer veel regen.
De tweede oorzaak: We hebben teveel beton.
De ‘bouwwoede’ van de mens is enorm. We willen grote huizen met grote terrassen errond. Onze straten zijn verhard. De fietspaden en voetpaden zijn zeer netjes verhard zodat ‘onkruid’ niet oprukt. De hype van ‘kiezeltuinen’ met worteldoek eronder is zeer populair. Of kunstgazon, zo makkelijk en geen onderhoud. Maar als het dan eindelijk en gedurende lange periode regent, kan het water niet in de bodem dringen. Het spoelt weg langs de riool. Die kan het overtollige water niet slikken en onze straten overstromen. Maar het grondwaterpeil wordt niet aangevuld.
De derde oorzaak is onze gangbare landbouw.
Is het je ook al opgevallen dat onze velden kletsnat staan? Het water stroomt er gewoon af. Dus is ons grondwaterpeil toch aangevuld, zou je denken? Toch staat dat momenteel nog steeds te laag. Heb je al van het fenomeen ‘ploegzool’ gehoord? Doordat onze landbouwgronden steeds geploegd worden, sterft het bodemleven. De grondlagen worden gekeerd. De bovenste laag die zuurstof bevat en waar organismen leven die zuurstof nodig hebben, komt onderaan terecht door het ploegen. Die organismen sterven door zuurstoftekort. De anaerobe organismen die normaal in de onderste grondlagen leven, komen ineens bovenaan in een zuurstofrijke laag terecht en sterven ook. De bodem is dood en op de diepte waar de ploeg niet kan komen, ontstaat een harde zool waar geen water meer kan doordringen.
Gelukkig zijn er al heel veel mensen die dit doorhebben. Ik word helemaal blij van verschillende initiatieven die we overal zien opduiken. Voor ons boek zijn we daar nu naar op zoek. De interviews met die mensen zijn zo bemoedigend! Het komt wel goed …
groengenot 