Waarom geen worteldoek gebruiken?

Dit weekend deelde ik een paar foto’s op Facebook over de ‘kartontechniek‘. Daarop kreeg ik reactie van een mevrouw dat ze worteldoek veel beter vindt. Omdat een reactie op FB niet zo handig is, schrijf ik mijn antwoord hier en kunnen jullie meelezen. 🙂

Jaren geleden kregen we nieuwe buren. Echt toffe mensen, wij hebben nu een hele goede band. Ze kwamen uit de stad en hadden nog geen ervaring met tuinieren. Dus alle tips die ze in tuincentra kregen, namen ze gretig aan. Om het onkruid in de tuin de baas te kunnen blijven, plaatsten ze worteldoek. Het principe daarvan klonk zo mooi. Maar als iets te mooi klinkt om waar te zijn, is het dat meestal …

Daarna leerden we elkaar kennen, zagen ze onze tuin en vroegen ze om ‘mijn gedacht’ te komen zeggen over hun tuin en wat tips te geven. Het was daar een ramp, ze zaten met de handen in hun haar. Heermoes en haagwinde was alles wat ik zag. Die hadden zich door het plastiek geboord en groeiden er weelderig overheen.

Er zat niks anders op dan de worteldoek terug te verwijderen. Gelukkig is buurman heel sterk want dat was een beestenwerk.

Houdt worteldoek onkruid tegen? Nee! In de literatuur lees ik dat het alles wat onder het doek zit, zou tegenhouden. Maar zaden die aangewaaid komen, kunnen ontkiemen en zich vastzetten in de plastiek. Daarna zijn die onkruiden zeer moeilijk te verwijderen. Bij onze buren maakten zelfs de onkruiden die eronder zaten het doek gewoon kapot. Na het verwijderen van het doek heeft buurman nog weken plastiek vezels moeten rapen. En nu vindt hij er nog terug.

Wat met de planten die je in worteldoek zet? Die verstikken! Alles wat leeft, moet lucht hebben. Dat zegt ook de tuinkabouter die naakt tuiniert. 😉 Maar ook plantenwortels hebben lucht nodig. Door de plastiek doek krijgen ze water maar geen lucht. Daardoor vieren schimmels hoogtij. Je vaste planten groeien niet mooi uit, ze kunnen niet dikker worden of zich uitzaaien. Maar ook bodembedekkende planten kunnen niet verder kruipen. Ze zijn niet zo sterk als de superonkruiden. Ondergrondse uitlopers geraken niet door het doek. Bovengrondse uitlopers kunnen geen contact maken met de grond en verdrogen op de plastiek.

En wat met de worteldoek na een jaar of tien? Die is uitgerafeld en versleten door de invloed van zon, wind en vorst. Je tuin zit vol met microplastics en je hebt veel werk als je die terug netjes wil krijgen.

Hoe krijg ik een nieuwe border onkruidvrij? In augustus maak ik met de schop de omtrek van een border in het gras. De graszoden uitsteken, doe ik niet. Da’s veel te veel werk. Ik leg karton op het gras en daarover compost.

Wortelonkruiden zullen snel door het karton priemen. Da’s niet erg. Voor de winter moet ik toch nog enkele keren het gazon errond maaien. Het grasmaaisel leg ik elke keer over de compost en de onkruiden. Zo gaat dit stukje tuin goed bedekt de winter in. Bodemorganismen kunnen hun werk doen.

Terwijl nestel ik me in de zetel met een dekentje en een tas thee en zoek in http://www.kwekerijdevlindertuin.be/ of https://vasteplant.be/ toffe planten die ik wil zetten.

In het voorjaar is de graszode eronder verteerd. Ik hou van paardenbloemen in het gazon en die durven in de lente wel terug opkomen in de nieuwe border. Met de riek steek ik die dan effe uit. Dat gaat makkelijk want de bodem is mul geworden en het karton is ook verteerd.

Nu wordt mijn geduld beloond en kan ik planten zetten. Wil jij graag dat je border snel dichtgroeit? Dan zet je best het maximum aantal planten per m2. Onkruid krijgt dan geen kans. Je kan ook de grond bedekken met houtsnippers. (geen schors, die maakt de grond zuur en vaste planten hebben dat niet graag. Tussen struiken kan schors wel.) Ik speel graag buiten en houd liever wat plaats over om eenjarigen er tussen te zaaien of plantjes die ik krijg van tuinvrienden, toe te voegen. De vaste planten breiden mettertijd wel uit.

En nu mag het van mij wat warmer worden zodat heel de boel kan groeien! Vinden jullie ook niet?

Dagboek van een Tuinranger (3)

De 7 Tuinranger-madammen uit Londerzeel, een toffe, enthousiaste bende, dat is het! Deze maand hebben we al enorm genoten van ons Tuinranger-avontuur. We hebben onze theorielessen online gekregen en deden al een eerste tuinbezoek. Op 22 april gaan we een tweede bezoek doen. Maar in ons WhatsApp-groepje spraken we af om eerst nog eens extra te oefenen in elkaars tuin.

De theoriecursus is echt basis. Voor mij was het allemaal herhaling en eens op een andere manier verteld. Wat ik natuurlijk wel heel plezant vond. Alleen mocht er voor mij nog meer info over goede inheemse tuinplanten inzitten. Daarvoor werd de website van Ecopedia aangeraden. Zelfstudie dus.

Het huiswerk dat we kregen was plezant om te doen en met momenten echt hilarisch. Zo moesten we eens een plan tekenen van onze tuin met de hulp van Geopunt. De uitleg was: leg een wit blad op uw scherm en teken over. Maar met een touchscreen lukt dat natuurlijk niet. Deze digibeet zat in een mum van tijd 700 km verder in de sterren! 🙂 Helemaal mijne weg kwijt en goed gelachen! Dankzij een tuincursus heb ik toch weer wat bijgeleerd over de computer.

Tuinrangers vertrekken met respect voor wat mensen willen in hun tuin. Daarbij kunnen we dan advies geven hoe ze ook plaats kunnen geven aan natuur.

Een voorbeeldje: De struik ‘Forsythia’ is eigenlijk een waardeloze plant voor bijen. Hij produceert geen nectar of stuifmeel en heeft geen voedsel voor hen. Ook rupsen leven er niet op. Dus vogels vinden ook geen voedsel op een Forsythia. Moeten we daarom aanraden om de Forsythia uit te spitten? Maar nee, jong! Als mensen die struik mooi vinden, mag die absoluut blijven. Maar wat we wel kunnen voorstellen: laat de paardenbloemen in de buurt van die Forsythia staan. Want die zijn de absolute kampioen in het aanbieden van voedsel voor wilde bijen. Daarover lees je meer hier. En toegegeven, het geel van de paardenbloemen past toch mooi bij dat van de Forsythia hè?

Ik denk dat onze grootste opdracht zal zijn om mensen te tonen hoe ze kunnen houden van onze inheemse planten en ze niet zomaar te catalogeren als ‘onkruid’ en ‘vuiligheid’. Heb jij tips voor ons?

Bloemrijk grasland

Eigenlijk heb ik hier nog niet zoveel verteld over het project ‘FlowerPower De Tuin’ waar ik aan meewerk sinds vorig jaar.

Als burgerwetenschapper (precies echt hè 🙂 ) help ik mee onderzoeken hoe gazons makkelijkst kunnen omgevormd worden tot bloemrijk grasland. Oorspronkelijk was het de bedoeling dit twee jaar te doen. Nu start het tweede jaar. Maar we gaan verder, ik heb getekend om nog een derde jaar mee te doen.

Zo plezant dat dat is! Een saaie pelouse omtoveren tot een vrolijk, levendig schilderij. Ik was daar al langer mee aan ’t experimenteren, gewoon met de natte vinger. Met het team van FlowerPower De Tuin doen we dit heel gedisciplineerd en wetenschappelijk.

Op drie afzonderlijke anderhalve vierkante meter – grasveldjes tellen we bloemen en bloembezoekers. Veldje 1 lieten we ongemoeid. Dat werd gewoon gemaaid in juni en september. In veldje 2 werden zaden gezaaid, gewoon tussen de grassprieten. Veldje 3 mocht ik afplaggen en daarin zaaien. Vorig jaar stonden daar éénjarigen zoals klaproos, korenbloem, bolderik, … te bloemen. Nu staat het vol met meerjarigen zoals Margrieten, Duizendblad, Slangenkruid. Dat gaat daar deze zomer een bloemrijk geheel worden. Dit weekend kregen we een ‘kiemplantenbingo’ voor wie niet kan wachten op de bloemen. Ik zit te popelen om te gaan determineren als het stopt met regenen.

Waarom zo’n bloemrijk grasland belangrijk is? Omdat veel van onze inheemse insecten daar voedsel vinden. Gewone honingbijen (eigenlijk is dat vee) zijn generalisten en vinden op gecultiveerde bloemen ook wel wat te smikkelen. Maar onze wilde bijen en andere soorten insecten die we broodnodig hebben in ons systeem om de mensheid in leven te houden, verhongeren in onze borders uit het tuincentrum.

Wat ik kon tellen en determineren in mijn proefvlakjes? Bijlange niet alles wat er zat, die beestjes willen niet stilzitten hè. Variabel elfje, Bandzweefvlieg, Tuingitje, Geelgerande tubebij, Blinde bij, Weidehommel, Snorzweefvlieg, Behangersbij, Terrasjeskommazweefvlieg, Smaragdgroefbij, Gehakkelde aurelia, Bont zandoogje kon ik op naam brengen. En honingbijen zaten er ook natuurlijk. Ook Lieveheersbeestjes en mooie blauwe Fraaie schijnbokken.

Laat het nu maar stoppen met regenen en wat warmer worden! Ik kijk al uit naar al dat leven in de tuin. En ik probeer jullie met mijn foto’s te verleiden om ook eens wat meer in de hangmat te gaan liggen deze zomer. En de grasmaaier wat minder te laten werken. Is dat gelukt? Dan kan ik hier nog wel meer tips geven hoe je heel makkelijk zoveel bloemen in het gras kan krijgen.

Weet je wat? Kom op 4 juni 2023 eens kijken. Want dan doen we terug mee met de Ecotuindagen van Velt. Meer info volgt hier nog. 😉