Drie oorzaken van wateroverlast en toch ons grondwaterpeil niet aangevuld krijgen

De eerste oorzaak, die kunnen we niet direct veranderen: de klimaatopwarming.

Door de klimaatopwarming is het temperatuurverschil tussen de polen van onze planeet en de evenaar kleiner geworden. De polen zijn serieus opgewarmd. Daardoor is de straalstroom ‘lui’ geworden.

De straalstroom ken je waarschijnlijk wel? Wijlen Armand Pien had het daar altijd over. Het is een zeer sterke wind op enkele kilometers hoogte. Hij is duizenden kilometers lang en enkele honderden kilometers breed. Hij kronkelt van west naar oost. Niet alleen boven Europa is er een straalstroom, er zijn er ook bij de evenaar en boven de polen. Dankzij het temperatuurverschil tussen de polen en de evenaar bewegen ze en verandert ons weer.

De straalstroom blijft nu langere tijd constant omdat de temperatuurverschillen tussen de polen en de evenaar niet zo groot meer zijn. Er wordt dus niet meer zo aan hem ‘getrokken’. Daardoor blijven we langer in hetzelfde weersysteem zitten: langdurige droogtes of periodes van zeer veel regen.

De tweede oorzaak: We hebben teveel beton.

De ‘bouwwoede’ van de mens is enorm. We willen grote huizen met grote terrassen errond. Onze straten zijn verhard. De fietspaden en voetpaden zijn zeer netjes verhard zodat ‘onkruid’ niet oprukt. De hype van ‘kiezeltuinen’ met worteldoek eronder is zeer populair. Of kunstgazon, zo makkelijk en geen onderhoud. Maar als het dan eindelijk en gedurende lange periode regent, kan het water niet in de bodem dringen. Het spoelt weg langs de riool. Die kan het overtollige water niet slikken en onze straten overstromen. Maar het grondwaterpeil wordt niet aangevuld.

De derde oorzaak is onze gangbare landbouw.

Is het je ook al opgevallen dat onze velden kletsnat staan? Het water stroomt er gewoon af. Dus is ons grondwaterpeil toch aangevuld, zou je denken? Toch staat dat momenteel nog steeds te laag. Heb je al van het fenomeen ‘ploegzool’ gehoord? Doordat onze landbouwgronden steeds geploegd worden, sterft het bodemleven. De grondlagen worden gekeerd. De bovenste laag die zuurstof bevat en waar organismen leven die zuurstof nodig hebben, komt onderaan terecht door het ploegen. Die organismen sterven door zuurstoftekort. De anaerobe organismen die normaal in de onderste grondlagen leven, komen ineens bovenaan in een zuurstofrijke laag terecht en sterven ook. De bodem is dood en op de diepte waar de ploeg niet kan komen, ontstaat een harde zool waar geen water meer kan doordringen.

Gelukkig zijn er al heel veel mensen die dit doorhebben. Ik word helemaal blij van verschillende initiatieven die we overal zien opduiken. Voor ons boek zijn we daar nu naar op zoek. De interviews met die mensen zijn zo bemoedigend! Het komt wel goed …

I have a dream …

Eigenlijk vind ik het super griezelig om hier open en bloot te vertellen over mijn droom …

Maar soms moet een mens al eens springen om ‘een volgend level te bereiken’.

Het zit zo: begin dit jaar ging ik met een collega naar enkele klimaatvergaderingen in de gemeente waar ik werk. Ik nam ook deel aan een klimaattafel. De collega was teleurgesteld over de voorstellen vanuit het beleid en hij stelde voor om samen een boek te schrijven. Om mensen in begrijpelijke taal uit te leggen wat er aan de hand is met ons klimaat en wat we er allemaal kunnen aan doen. Want als we niet zo treuzelen, kunnen we echt nog een heel mooie wereld maken. Ik vond dat een schitterend idee! Er werd wat over en weer gepalaverd maar echt van de grond kwam het niet.

Tot ik één van mijn beste vriendinnen over de droom vertelde. Zij ging mee in mijn enthousiasme. We mailden over en weer en we deden een eerste brainstorm heel gezellig in een hippe koffiebar (met thee natuurlijk ;)) We zaten op dezelfde golflengte. De ideeën vlogen over en weer en we maakten al een structuur voor het boek. We hebben zelfs al een titel, maar die kan nog veranderen natuurlijk hè. Ik vertelde een buurman, een semi-professioneel fotograaf, over mijn droom. Ook hij was super enthousiast en wilde meewerken. Ik wil graag dat het een mooi boek wordt. Zelfs een blogster die ik bewonder, wil meewerken. Zij kan enorm mooi tekenen en heeft ook goede ideeën over het klimaat.

En toen kwam de corona-crisis … En werd het enorm druk op mijn werk … En mochten we niet meer bij elkaar komen … En werd het stil rond ons boek …

Maar ik bleef lezen en informatie opzoeken over het klimaat. Al mijn ideeën werden in een schrift neergepend. Ik begon één onderwerp al een beetje uit te werken op de pc. Misschien moet ik eens beginnen met enkele uren in de week in mijn agenda in te plannen waarop ik van mezelf achter de pc moet gaan zitten schrijven. Eens proberen of dat werkt want eigenlijk schrijf ik alleen maar als ‘het opkomt’, als ik ‘in de mood’ ben.

Waarom ik dit nu vertel? Ook al vind ik het super griezelig? Kathleen bracht me op het idee. Zij is ook bezig aan een boek (haar kennende een spannend meeslepend verhaal, denk ik) En nu wij dat allemaal weten en dus regelmatig kunnen vragen hoe het vlot, moet ze wel doorwerken. Ik denk dat wij op dit moment ook zo’n stok achter de deur nodig hebben.

I have a dream … maar ’t is ‘begot’ ene met nog heel veel werk aan 😉

Polarisatie

Ik weet niet wat dat tegenwoordig is, maar ik zie onze maatschappij zo polariseren.

Zo was ik vorige week getuige van een discussie tussen twee haantjes op de FB pagina van Natuurpunt. Blijkbaar laat Natuurpunt zich sponsoren door Horta, een tuincentrum van ‘de boeren’. Het ene haantje vond dat niet kunnen. Want als je op de website van Horta terecht komt, word je aangespoord om een robotmaaier te kopen. En door robotmaaiers worden er tegenwoordig zoveel egels gekwetst. Horta verkoopt ook vlotjes ‘gewasbeschermingsmiddelen’, vergif . Ik snapte dus volledig zijn punt.

Maar het andere haantje had het over de vrijheid van keuze voor kort of lang gras. Voor netjes of wild. Hij had ook gelijk natuurlijk. Maar zoals echte haantjes, ze gaven allebei niet toe. Of ze er uiteindelijk uitgeraakt zijn, weet ik niet. Maar het liet me niet los. Waar ik eerst volledig in het ene haantje zijn standpunt mee was, begon ik te denken: “waarom doet Natuurpunt zoiets?”

En ik denk dat ik het snap. Groene jongens (en meisjes) hebben altijd lijnrecht tegenover de landbouwers gestaan. Er is inderdaad heel veel misgelopen in de gangbare landbouw. Maar vanuit de landbouwers hun standpunt lijkt het wel of ‘die groenen’ niet snappen dat het die mensen hun broodwinning is. Polarisatie dus …

Onze milieu- en klimaatcrisis wordt catastrofaal en als we ieder aan onze kant van ons gelijk blijven staan, gebeurt er niets. Dus in die optiek snap ik waarom Natuurpunt reclame maakt voor Horta. Ik kom regelmatig in de plaatselijke Horta vestiging, niet voor gewasbeschermi… vergif dus, maar wel voor kippeneten. En ik heb inderdaad gemerkt dat er daar ’t één en ’t ander aan het veranderen is. Ze bieden nu ook natuurlijke vijanden aan ipv vergif voor plagen in de tuin. Je kan er nu ook nestkastjes van Natuurpunt kopen. Er is dus toenadering en de natuur kan daar alleen maar wel bij varen. Ook Velt beseft dat met hun enorme expertise over ecologische teelt van groenten, ze de landbouw kunnen helpen en wil daar nu gaan op inzetten. Prachtige voorbeelden van depolarisatie!

Rond de klimaatverandering is er ook zo veel polarisatie. Je hebt de ‘believers’ en de ‘non-believers’. Er zijn wereldwijd talloze bewijzen geleverd door wetenschappers van het IPCC dat de klimaatopwarming een feit is én dat het veroorzaakt is door de mens. En toch blijven sommige randwetenschappers proberen om mensen van het tegendeel te overtuigen. Waarom toch? Het draait om geld. Want een wetenschapper die een belangrijk bewijs kan weerleggen, die zijn broodje is gebakken.

Ook de pers speelt een belangrijke rol in de polarisatie van onze maatschappij. Zo las ik deze ochtend een artikel in De Morgen over de ongekend hoge temperaturen in Noord-Rusland momenteel en het alarm dat klimaatwetenschappers daarover slaan. En hier komt het, ik citeer: “Dit jaar belooft mede door die hittegolf het heetste jaar sinds het begin van de metingen te worden, ondanks de verminderde uitstoot van broeikasgassen als gevolg van de coronacrisis.”

Allee zeh! Wat is hier nu de bedoeling van? Ze weten toch dat wetenschappers gezegd hebben dat als we morgen direct zouden stoppen met het uitstoten van broeikasgassen, de temperatuur nog zal blijven stijgen met 0,1 tot 0,3°C! Met andere woorden, er zit een vertraging op het systeem. Natuurlijk kunnen we het effect van de coronacrisis nu nog niet voelen. Maar de man in de straat zou nu wel kunnen concluderen dat de klimaatverandering toch niet door de invloed van de mens komt. En dat helpt ons niet vooruit. Integendeel, hoe langer we dralen om in actie te schieten, hoe moeilijker en duurder het wordt om het tij nog te keren.

Die coronacrisis, da’s nog zoiets. Daar heb je de mensen die nauwgezet de veiligheidsregels volgen en anderen die er hun broek aan vegen en afterparty’s organiseren. Beide kampen staan furieus tegenover elkaar.

Het toppunt van polarisatie vond ik de betogingen voor Black Lives Matter na de dood van George Floyd. Zo juist dat mensen daarvoor op straat kwamen maar het moment zo verkeerd gekozen, in volle corona-crisis, als afstand houden nog zo belangrijk is. De polarisatie blank versus zwart, de aanklacht tegen racisme, verdween gewoon in … een andere polarisatie …

Wat is jouw idee daarover?

Lentekriebels

Ik kan het eigenlijk nog niet goed geloven maar de lente is echt al begonnen. Zo vroeg dit jaar!

Krokus Vanguard BIO

Dit weekend trok een krantenkop mijn aandacht : ‘Hittegolf in de winter’ Er is alweer een dagrecord gesneuveld : 18,1°C in Ukkel op 15 februari, weeral de warmste sinds het begin van de metingen in 1901. En wat zeker raar is : het gaat nog zo’n dag of twaalf zo warm blijven.

Sneeuwklokjes

Oorzaak is blijkbaar de ‘luie’ straalstroom door (jawel spijtig genoeg weer) de klimaatverandering.

Helleborus

Die straalstroom, dat is eigenlijk een snelweg van lucht op grote hoogte, die het ene weersysteem na het andere aanvoert. De motor van de straalstroom is het verschil in temperatuur tussen de polen en de evenaar. Maar de polen warmen nu sneller op dan de evenaar en daardoor valt de motor stil. De straalstroom verliest haar kracht en begint ook rare kronkels te vormen. Daardoor komt koude lucht dan bijvoorbeeld niet uit Noord-Europa maar direct uit Lapland. Of warme lucht zoals nu het geval is, ook ineens van veel verder.

Krokus geel BIO

De normale gemiddelde maximumtemperatuur voor februari is 6,6°C en voor maart 8°C. Momenteel zal het dus een halve maand dubbel zo warm blijven. Raar…

Voor tuiniers niet gemakkelijk. Maar wel leuk op dit moment. We mogen eraan beginnen want krokussen staan ineens volop in bloem. Zelfs de eerste narcisjes openen hun bloemknoppen. Gisteren zag ik op tv dat er al ‘kweetniehoeveel’ ooievaars in ons land zijn toegekomen. Dan is de lente begonnen, zeggen ze hè.

Narcis tête-à-tête

Dit weekend heb ik onze wilgen ‘Salix viminalis’ geknot. Dat is de wilgensoort die mooi rechte ‘wijmen’ produceert en die men gebruikt om manden mee te vlechten. Ik heb de bakken in de zonneborder ermee hersteld en de rest verhakseld om paadjes aan te vullen.

De zon en het ‘terug in de tuin mogen spelen’, het deed echt deugd!

Het is nu te hopen dat onze straalstroom in maart of april geen te erge bokkensprongen meer gaat maken in de andere richting en er nog een serieuze vorstperiode komt. Want dan zal er veel sneuvelen.

Helleborus
lang geleden gekregen Krokus, naam niet gekend
Krokus biflorus ‘Miss Vain’ BIO

Klimaatopwarming

Zondag was ik bij mijn ouders op bezoek.  Mijn vader heeft het de laatste tijd heel moeilijk en dan zet hij me graag op mijn paard.  Wij hebben altijd verschillende meningen gehad over vanalles.  Laat ons zeggen dat wij niet dezelfde levensvisie of  hetzelfde wereldbeeld hebben.

Nu begon hij over het weer.  En de ‘zogezegde’ klimaatopwarming die er volgens hem niet is.  En als die er dan wel zou zijn, dan heeft de mens daar niks mee te maken.  Er zijn al altijd opwarmingen en ijstijden geweest en de mens is niet zo sterk dat die daar invloed kan op hebben.   Doodmoe word ik van die visie.  Maar mijn vader is zo’n autoritair persoon dat ik meestal niet tegen hem op kan.  Ik ben deze keer niet meegegaan in zijn discussie maar heb hem ook niet in zijn gelijk gelaten.

0764CE62-25C1-422B-A0E8-5768A6952212

En alsof er telepathie bestaat, stuurde een natuurpuntvriend gisteren dit door.  Tijdens het heetste van de dag heb ik het zitten lezen en toch nog wel veel uit bijgeleerd.  Vooral dat mijn vader inderdaad spijtig genoeg geen gelijk heeft.

Er zijn vroeger inderdaad ijstijden geweest door grote meteorietinslagen.  Toen was de temperatuur op onze planeet zo’n 4 graden kouder dan nu.  Er zijn veranderingen van het klimaat geweest door natuurlijke factoren.  Sommige vulkaanuitbarstingen, zonnevlekken, de plaats van de aarde tijdens zijn omwenteling rond de zon,  lucht-en zeestromingen (bv el niño) en door de continenten die uit elkaar geschoven zijn.  Daar kon de mens niks aan doen.

BA6A0185-47D8-4865-BEFC-072D66DC3DA4

Maar van in 1850 met de industriële revolutie, door de mens dus, is de temperatuur de hoogte in gegaan.  Door het gebruik van te veel fossiele brandstoffen en door de ontbossing  komt er te veel CO2 vrij.  Vooral vanaf de jaren 1960 is het pijlsnel gegaan.  Rekening houdend met natuurlijke en menselijke invloeden zijn de lijnen in de grafiek (in het artikel) vanaf dan uiteen gelopen.

1BF5CD1F-67A0-4220-A999-B43D28E144AA

Volgens mijn vader is dit allemaal zever en bangmakerij.  De zomer van 1947 en 1976 was ook warm en droog.  Tja, vanaf toen was het al bezig hè.  Maar nu gaat het nog sneller.  De oudste zoon verblijft nu in Stellenbosch, Zuid-Afrika voor zijn studies.  Hij stuurde gisteren dat het regende in Kaapstad, dat ze het zelfs op de radio omgeroepen hadden.  Het is daar nu winter en normaal het natte seizoen.  Maar na de rampzalig droge zomer is er nog steeds watertekort.  Zoonlief mag 90 seconden douchen.

Volgens wetenschappers moet het tij dringend keren.  Anders gaan we in de tweede helft van deze eeuw in Europa zomers krijgen van 55ºC.  Dat vind ik toch wel iets te veel hoor!  Hoe denken jullie hierover?  Hebben jullie nog informatie over dit onderwerp?

Hieronder de bodem van onze poel, die ligt er al maanden zo bij… 😥21EC51DB-37ED-42C3-AFCC-9394C42BDEB4