door

Hoe maak je een bloemenweide?

Vorige week kreeg ik een berichtje van iemand uit ons dorp. Dat ze graag een bloemenweide wilde bekomen. En of ik wist of ze hun gazon moesten omspitten of ze bloemen rechtstreeks in de grasmat konden zaaien. En of ik een zaadjesmengsel kon aanbevelen?

Heel blij werd ik van dat bericht! De kortgeschoren gazons die eruit zien als een biljartlaken, die zijn nu eindelijk stilaan aan het verdwijnen. Ge kunt die niet meer mooi houden door de klimaatverandering. Zo’n kort gras wortelt niet diep genoeg en in onze tegenwoordig droge, hete zomers wordt dat direct dor. Daarbij is zo’n woestijn van alleen maar grassprietjes niet interessant voor onze biodiversiteit.

Leve de nieuwe hype van de bloemenweides en bloemenakkers dus! Vele soorten insecten die massaal aan ’t uitsterven zijn maar die we broodnodig hebben, varen er wel bij. Alleen al om plaaginsecten onder controle te houden, hebben we hen nodig.

Maar wat is nu het verschil tussen een bloemenakker en een bloemenweide? In een bloemenakker groeien eenjarige bloemen zoals klaproos, korenbloem en kamille. Je zag die vroeger langs de akkerranden. Het zijn eenjarigen, dus je moet daarvoor elk jaar opnieuw de grond verstoren door te spitten of te freezen. De zaden die het jaar voordien in de grond gevallen zijn, kunnen dan terug kiemen. Verstoor je de grond niet, dan gaan deze bloemen weg en nemen andere soorten het over. Over een bloemenakker ga ik het hier verder niet hebben. Teveel werk voor mij, ik ben een luie tuinier… 😉

In een bloemenweide staan dus tweejarige en vaste soorten. Eigenlijk kan je op twee manieren een bloemenweide aanleggen: een snelle en een trage manier.

De snelle manier

Deze manier is eigenlijk het meest arbeidsintensief omdat je moet starten met verstoorde grond door te spitten of te frezen.  Dit doe je gelukkig maar één keer, alleen bij de aanleg.  Daarna, best in april of mei, ga je een bloemenmengsel zaaien. Je kiest hier voor een graslandmengsel met vaste en tweejarige bloemen. Bij De Bolderik of bij Ecoflora vind je toffe inheemse mengsels. Het is belangrijk niet voor ‘carnavalsmengsels’ te kiezen want die zijn niet interessant voor onze inheemse insecten, bijen en vlinders en daar helpen we hen dus niet mee. Het eerste jaar ga je nog niet veel bloem hebben van deze vaste en tweejarige planten. Daarom is het interessant er toch wat eenjarige bloemenzaden (korenbloem, klaproos, phacelia) tussen te mengen. Dan heb je na enkele weken al bloem en die maken dan in het jaar daarna plaats voor de andere soorten. En heb je het geluk dat er een mol in je bloemenweide woont, dan komen de klaprozen en korenbloemen terug daar waar hij gewroet heeft.  Grassen moet je er niet bij zaaien.  Die komen er wel vanzelf bij.  In je plaatselijke zadenbank zitten verschillende graszaden.

Aan de poel die wij deze winter wat uitgediept hebben waardoor de grond ernaast verstoord was, daar heb ik vorige week zo’n mengsel gezaaid. Ook in het weitje rechtover ons werd wat gewerkt door de buren waardoor er wat blote grond was. We spraken af daar ook wat te zaaien. Ik koos voor het vlinder en bijenmengsel vb2 van De Bolderik. En dat heb ik gemengd met Phacelia. Ik ben dus nu heel blij dat het regent zodat de zaden kunnen kiemen.

De trage manier

Op deze manier begon ik zo’n zeven jaar geleden. In het achterste deel van de tuin maaide ik het gazon niet meer. Ik reed gewoon nog met de grasmachine naar het poortje aan de poel en het poortje naar het vogelboske. En rond het geheel maaide ik ook een rand. Zo was direct het drogbeeld dat lang gras slordig zou zijn, doorprikt. Zelfs mijn schoonmoeder die het graag netjes en proper heeft en die niet moet hebben van lang gras, vond de structuur mooi.

Het eerste jaar hadden we alleen maar bloeiende grassen met wat boterbloemen ertussen. Ook heel mooi hoor! In het najaar heb ik dan gemaaid met de zeis en biobloembollen erin geplant. In het voorjaar hadden we krokussen en narcissen en werd dit stukje gedoopt tot ons biobloembollengraslandje.

Daarna kwamen er al wat meer bloemen uit de buurt: Pinksterbloemen, biggenkruid, duizendblad, … In juli en oktober maaide ik en voerde het maaisel af zodat de grond verschraalde. Een bloemenweide is het mooist op arme grond. Anders worden de planten te groot en vallen ze omver. En vanaf dan ben ik beginnen ‘bedrog doen’. Ik verzamelde zaden van wilde bloemen, knoopkruid uit de wegbermen, sint-janskruid van een velt-markt, zaadjes van wilde margrieten die ik gekregen had, … Die zaaide ik uit in de moestuin. En in het najaar als het gras de laatste keer gemaaid was en niet meer groeide, plantte ik deze plantjes uit in de bloemenweide. Tegen dat het gras in het voorjaar terug begint te groeien, zijn die plantjes goed geworteld en sterk geworden. Op deze manier kan ik steeds nieuwe soorten introduceren.

Waarom het een hype geworden is …

… omdat we nu doorhebben dat een gazon met alleen maar sprietjes saai is, veel werk en direct kapot in onze droge zomers.

Net voor de lockdown kon ik nog een lezing meepikken van landschaps- en tuinarchitect Wim Colet. Ook hij ziet alleen maar voordelen in bloemenweides ipv gazon. En ken je Louis De Jaegher? Hij is landschapsarchitect en lid van verschillende agro-ecologische denktanks. Ik ben fan van zijn acties zoals ByeByeGrass en Make Belgium Wild Again.

Laten we met z’n allen maar wat meer luisteren naar deze mannen! Zij helpen ons om onze tuinen klimaatbestendig te maken. En ’t is nog een mooie hype ook …

 

40 thoughts on “Hoe maak je een bloemenweide?”

  1. Misschien één puntje toevoegen; maaien en verarmen doe je ook en vooral omdat grassen op arme grond minder groeikracht hebben en daardoor de bloemende planten niet kunnen verdringen. Maar verder is je betoog helemaal juist.
    En met Uw schoonmoeder ga ik niet discussiëren.

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  3. Al voordat mijn eega en ik in 1995 samen gingen wonen, had ik haar tuin – nu dus de onze – een grote renovatie gegeven. Het gazon eruit en een vijver ervoor in de plaats. Voor een echte bloemenweide hebben we hier geen ruimte, maar binnen de mogelijkheden die we hebben, laten we de borders graag wat verwilderen.

    Like

    Beantwoorden

  4. Zo interessant! Dit zijn echt dingen die ik wil weten, en die ik dus ook wil bewaren, voor later, als ik die ene bloempot op het terras mag vervangen door een voedselbos, een moestuin, (en sinds deze post) een bloemenweide.
    Ik ben ruimdromend, maar ik zie het nog wel gebeuren. En door deze posts nog wat meer in detail. 😉

    Like

    Beantwoorden

  10. Een bloemenweide gaat bij ons niet lukken, het gras wat we hebben is nodig om overheen te lopen.Het staat wel vol madeliefjes en paardebloemen, dus de insecten kunnen daar ook nog op vliegen. Langs een rand heb ik wel een bijen en vlindermengsel gezaaid en een stuk met phacelia…

    Like

    Beantwoorden

  11. Een stuk hier is nu voorbehouden voor bijen en vlinders. Ik ben klein begonnen (4 m³). Benieuwd wat het geeft, en dan afwachten wat de toekomst brengt.
    Jouw hof is schitterend, maar door de inrichting van onze hof, twintig jaar geleden, is het minder evident om dit ook hier te verwezenlijken.
    Wel waren we altijd van principe dat je moet kunnen eten vanop de grond, en ontdekten we al prachtige (on)kruidplanten her en der.
    Jouw tips lees ik graag.

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  12. Mijn 25 vierkante meter tuin is een urban jungle. Geen idee of het goed is voor de insecten, maar gras staat er alvast niet. Zo’n bloemenweide spreekt me al lang aan (op de lagere school van de kinderen waren ze daar 20 jaar geleden ook al mee bezig). Misschien ooit, als we eens verhuizen…

    Like

    Beantwoorden

  14. Wij hadden een mooi biljartveld 🙈 Vnl omwille van een robotmaaier en lui-heid.
    Nu gaan we de helft vh gazon omtoveren tot een prairieveld, dus met vnl vaste planten. Ik zit nog in dubio: planten in het bestaande veld en het gras laten zorgen voor ´opvulsel´ of de graszoden uithalen en planten. 🤔
    Als ik alles hierboven goed begrijp, dan zal het gazon uiteindelijk verschralen en weggeduwd worden door andere bloemetjes, grassen… Dus de beste oplossing?

    Like

    Beantwoorden

    • Goh, bedoel je met een ‘prairieveld’ de typische Amerikaanse planten zoals Echinacea, Rudbeckia, Helenium, …? Ik maakte zoiets in onze voortuin. (De bijenvriendelijke voortuin onder het rubriekje ‘Maand na maand’ op dit blog.
      In dat geval zou ik precies toch wel het gras verwijderen. Ik weet nl niet of de concurrentiekracht van zulke uitheemse planten sterk genoeg is tov onze grassen. Er worden wel dikwijls siergrassen tussen zo’n planten gezet.
      In ieder geval vind ik het een heel tof idee van jullie! Doordat deze planten later bloeien dan onze inheemse planten, hebben bijen later op het seizoen nog voedsel zodat ze sterk de winter in kunnen gaan. Om een heel seizoen bloem te hebben, kan je hier ook biobloembollen tussen planten (te bestellen bij Velt) waar de bijen dan ook weer geniet van hebben.
      Ik wens jullie in ieder geval heel veel succes en plezier met jullie projectje!

      Like

      Beantwoorden

  15. Verleden jaar hebben we op meerdere plaatsen in onze tuin mengsels van eenjarige bloemenakkers gezaaid.
    Het resultaat was prachtig dus besloten we begin 2020 hetzelfde te doen.
    Hoewel het om dezelfde mengeling ging (Ecoflora) hadden de akkers bijlange dezelfde pracht niet als verleden jaar.

    Begin herfst 2020 heeft m’n echtgenoot alles met de zeis gemaaid, het maaisel enkele dagen laten liggen en afgevoerd.
    Het resultaat is dat er nu op één partij een dikke mat aan onkruid en zware wortels van de uitgebloeide bloemen zijn achtergebleven. Indien hierin gezaaid zou worden zullen de zaadjes ongetwijfeld door het onkruid en de zware wortels ‘verstikt’ worden.

    Van de andere partij werd de bovenlaag met de spade oppervlakkig vijf à zes centimeter diep omgekeerd om de onkruid-mat weg te krijgen.

    We zijn van plan om in de lente 2021 een vaste bloemenakker te zaaien.

    Twee vragen hierbij:
    1. Is het de bedoeling dat we heel de te bezaaien oppervlakte ‘omkeren’ om verlost te zijn van het vele onkruid en de zware wortels van de vorige generatie eenjarige akkerbloemen voor het zaaien van tweejarig zaad, volgende lente?

    2. Moeten deze bewerkingen ieder jaar herhaald worden?

    Een welgemeende dank voor een verhelderend antwoord!
    Marie

    Like

    Beantwoorden

    • Dag Marie,
      Zo’n eenjarige akker, dat zal prachtig geweest zijn! Maar is inderdaad veel werk: ieder jaar opnieuw de grond verstoren, t.t.z. bewerken en opnieuw inzaaien.
      Een vaste bloemenweide, daar staan andere planten in: vaste graslandplanten zoals blauwe knoop, St. Janskruid, Knoopkruid, Margrieten, Duizendblad, … Die zaai je één keer en daarna blijven die vast tussen het gras staan (dat gras moet je niet zaaien, dat komt wel vanzelf) Zo’n bloemenweide maai je 1 of 2 keer per jaar en that’s it. De bloemen komen steeds vanzelf terug (het zijn vaste planten hè)
      Als jullie gaan investeren in zaad van Ecoflora, dan zou ik toch ook even in de grond investeren zodat de zaden de beste kans krijgen om te kiemen. Misschien kan je even een tuinfrees huren om de grond te bewerken? Dit doe je eenmalig bij een vaste bloemenweide, daarna kan je zonder zorgen zaaien. Misschien nog even vermelden dat er door de klimaatverandering nu discussie ontstaan is over het beste tijdstip van inzaaien. Normaal zaai je een bloemenweide best in tussen april en juni. Maar omdat het voorjaar nu steeds zo droog is, wordt aangeraden om in september in te zaaien. Dus als jullie volgende lente gaan zaaien en het regent niet, gaan jullie best sproeien met regenwater.
      Nog een tip misschien: om in het eerste jaar al bloemen te hebben, kan je wat zaad van eenjarigen mengen met het vast bloemenmengsel. (Klaprozen en korenbloemen bv.) Die gaan dan de volgende jaren niet terugkomen maar vanaf het tweede jaar heb je dan de bloemen van de vaste planten.
      En nog een toffe tip: je kan in zo’n vaste bloemenweide ook biobloembollen (via Velt te verkrijgen) zetten, dan heb je al heel vroeg bloei en voedsel (zonder gif) voor vroege hommels en bijen.
      Ik hoop dat mijn uitleg een beetje duidelijk is? Ik wens jullie heel veel succes en hou me op de hoogte van de resultaten hè … 🤞🍀

      Like

      Beantwoorden

      • Dank je voor de snelle reactie
        Gezien we al midden november zijn zal er niets anders op zitten dan toch in de volgende lente te zaaien. Dan maar sproeien met regenwater ( we hebben geïnvesteerd in een tweede regenwaterput ;-). Het bloemrijke zaad van éénjarigen staat al op de bestellijst. Goed idee, die bloembollen maar is het nu nog niet te laat om alsnog bloembollen te planten? De net gearriveerde zadenlijst van velt bevat enkel zaden. Bloembollen waren in het vroege najaar te koop.
        In ieder geval, nog eens hartelijk dank voor de kostbare raad!
        Groetjes,
        Marie

        Like

      • Ik zou met die bloembollen nog wachten tot volgend jaar hoor. Als je weide er is en al een keer gemaaid is, kan je met een ‘schupje’ bloembollen planten in het gras en tussen de planten.
        Ik heb hier al vanalles staan maar heb dit najaar er toch ook weer bij gezet. (Frittilaria deze keer)
        Als jullie regenwater genoeg hebben, dan zou ik ook in april zaaien hoor. Zeker regelmatig water geven dan. Amai, dat gaat daar tof worden! Ik ben hier al mee enthousiast 😉

        Like

      • Beste Groengenot,
        Zoals je kan zien zijn we écht bezig met onze bloemenakker: We hebben dit jaar opnieuw een bloemenakker gezaaid, vaste en éénjarigen.
        Met de regen is de bloemenakker ahw ‘ontploft’.
        Maar er is enorm veel ganzenvoet tussen de planten verschenen en wanneer ik die wil verwijderen worden de andere bloemen danig gekwetst. Ik hoop dat ze opnieuw rechtveren….
        Hoe kunnen we dat in de toekomst vermijden?
        Wanneer de ganzenvoet immers in de lente komt piepen zijn er ook andere plantjes aan de groei bezig en wanneer ik de ganzenvoet wil verwijderen kan ik niet anders dan de ‘goede’ plantjes vertrappelen.
        Dus het probleem blijft een beetje hetzelfde.

        Dank bij voorbaat voor je goede raad.

        Groetjes,

        Marie

        Like

      • Dag Marie,
        Zo fijn je hier terug eens tegen te komen. De ganzenvoet, dat je die nu hebt, dat is normaal. Het is een pioniersplant. Hij groeit op bewerkte grond. Wat je nu best kan doen, is gewoon maaien wanneer je bloemen uitgebloeid zijn. De ganzenvoet maai je gewoon mee. Er gaan ook grassen tussen je bloemen komen te staan en de meerjarige planten die je gezaaid hebt, zullen de grond ook gaan bedekken. Als je volgend jaar je grond niet meer gaat bewerken, kan de ganzenvoet niet terugkomen. Hij heeft omgewoelde grond nodig om te kunnen kiemen. Ik wens je heel veel succes!

        Like

  16. Pingback: Phacelia: Bijenvoer ~ Volkstuin van Bemar

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

Gravatar
WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. ( Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. ( Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. ( Log uit /  Bijwerken )

Annuleren

Verbinden met %s