Maai mei … slim

Met zijn blitse wagen kwam hij afgereden, parkeerde zich en draaide duwde zijn venstertje naar beneden. “Hela, hela!” riep hij, “het is wel maai mei niet hè!” Vrolijk liep ik verder achter de grasmachine, zwaaide eens naar hem en riep lachend: “Het is maai mei slim!”

Ik weet dat hij hier komt lezen en niets zal begrepen hebben van mijn betoog dat probeerde boven het grasmaaier-geronk uit te komen. Daarom hier mijn uitleg.

Ik vind de actie ‘Maai mei niet’ super! Een eye-opener van formaat die ervoor zorgt dat iedereen hoort hoe we onze biodiversiteit kunnen helpen. Het is heel laagdrempelig en laat mensen die niet zo met natuur bezig zijn, ook eens kennismaken met het leven dat er komt als je het gras niet steeds millimetert.

Voor wie nog steeds twijfelt, ook na ‘maai mei niet’ kan je het gras terug onder bedwang krijgen. Grasmaaier op de hoogste stand zetten en eventueel zelfs enkel op de achterste wielen rijden. Daarna ga je er nog eens gewoon over en klaar is kees. Alles is terug netjes.

Maar ik was in de maand mei juist wél aan ’t maaien in het weitje rechtover ons. Dat zit zo:

Dat weitje werd onderhouden door iemand van de gemeente. Hij maaide het twee keer per jaar en liet het maaisel gewoon liggen. Grasmaaisel, da’s voedsel voor de bodem. Daardoor is het een zeer vette wei met veel brandnetel en sterk gras, zoals gestreepte witbol, geworden. Bloemen kregen er geen kans.

Wij mochten van de eigenaars tijdens de aanleg van onze zwemvijver, de grond die eruit kwam er tijdelijk op parkeren. En op 4 juni tijdens de Ecotuindag op 4 juni mogen we ons tentje van Velt erop zetten. In ruil daarvoor onderhoud ik het nu een beetje. Ik zou er heel graag een bloemenweide van maken. Ik kreeg er al wat boterbloemen, smeerwortel, knoopkruid, rolklaver, witte dovenetel, wilde kaardebol in maar er staat ook nog steeds zeer veel vet gras. En dat gras moet je juist temmen door te maaien in mei én het grasmaaisel af te voeren. Dan kan het geen zaad zetten en put het uit.

Ik maaide wel niet alles af. Daar waar meer bloemen dan gras stonden, reed ik rond. Een buurvrouw die passeerde, zei: “Je bent zo’n mooie perkjes aan ’t maken.” In augustus en oktober zal ik nog eens maaien en direct afvoeren. Dit beleid zal ik waarschijnlijk enkele jaren moeten aanhouden tot het vette gras wat uitgeput is. Dan kunnen zaden van bloemen die ongetwijfeld in de zadenbank van het weitje zitten, ontkiemen. Dan zal ik zoals in onze bloemenweide niet meer moeten maaien in mei. Wist je dat langs de A12 waar het gras al decennialang zo beheerd wordt, zeldzame orchideeën staan? Boeiend toch hè?

FlowerPower De Tuin

Eind vorig jaar kwam ik dit artikel tegen in Knack. ‘Maai Mei Niet, maar dan voor diehards’ dat klonk als muziek in mijn oren.

Ik stelde me dus kandidaat. Eind januari kwam het bericht dat ik geselecteerd was. Meer dan 1300 mensen hadden zich aangegeven voor maar 500 pakketten. Wat een geluk dat ik erbij was!

FlowerPower De Tuin is een burgerwetenschapsonderzoek. Bedoeling is te bekijken hoe we makkelijkst gazon kunnen omvormen tot bloemrijk grasland. Dankzij ‘Maai Mei Niet’ begint iedereen in te zien dat onze klassieke gazons niet zo gezond zijn voor onze planeet. Elke week maaien, bemesten, pesticiden gebruiken tegen ‘onkruid’, dat heeft een hoge CO2-voetafdruk. Daarbij vinden onze insecten, die we nodig hebben voor bestuiving van onze voedselgewassen, geen voedsel in die groene woestijnen.

In Vlaanderen bestaat zo’n 10% van de oppervlakte uit tuinen (we hebben maar 3% natuurgebieden). Wij allemaal kunnen dus heel veel doen tegen klimaatverandering. Natuurlijk moet ons gazon geen slordige boel worden. Maar alles eraf zoals een saai biljartlaken, dat is eerlijk gezegd ondertussen echt achterhaald en ouderwets. Ik vind een gazon waar je patronen en weggetjes in maait, veel toffer. Zelfs in een klein gazon kan je experimenteren met creatief maaien. Hier kan je inspiratie vinden.

Het onderzoek zelf nu. Dat gaat zo’n twee jaren duren. We hebben allemaal drie proefvlakjes van 1,5 m2 afgebakend. Eind februari hebben we een pakket gekregen met materiaal om een bodemonderzoek van de proefvlakjes uit te voeren. En twee zakjes zaden van inheemse graslandplanten van Ecoflora. In vlak A moesten we niks doen. Dat gaan we gewoon twee keer maaien, de eerste keer eind juni, de tweede keer in september. De andere vlakken maaien we dan ook. Vlak B, daar zaaide ik het ene zakje zadenmengsel gewoon tussen het gras. Aan vlak C was wat meer werk. Daar werden de graszoden verwijderd en daarna gezaaid. Elk vlak kreeg evenveel zaden.

Nu moeten we geduld hebben. Er beginnen al wat plantjes te kiemen maar als je daar alle dagen gaat naar kijken, duurt dat lang he. 😉

In juni kan het echte werk beginnen. Dan mogen we bloemen en bloembezoekers tellen en invoeren via de app Obsidentify. Die is heel tof om mee te werken trouwens!

We krijgen regelmatig een nieuwsbrief en een podcast. Er is ook een Facebookgroep waar ik al wat bekenden tegenkwam. De wereld is toch klein hè. Er gaan zelfs FlowerPowercafés met workshops en gespreksmomenten komen. En als we vragen hebben, kunnen we mailen naar de onderzoekers Jorunn en Stephanie van HOGENT. Ik denk dat we veel gaan leren en uiteraard hou ik jullie op de hoogte.

Trouwens vanaf nu mag ik mezelf #graslandnerd noemen. Je snapt waarschijnlijk wel dat ik fier ben op die titel?

Hoe je rijk wordt door niks te doen

Waarschijnlijk heb je wel al gehoord over ‘MaaiMeiNiet’? Wij voegden er nog iets aan toe: ‘EnJuniHalf’.

Eigenlijk hang ik hier al jaren de luierik uit. Waar ik vroeger elke week plichtsgetrouw mijn gazon minutieus maaide, wordt er nu ‘met de klak naar gesmeten’. En ik moet zeggen, die aanpak loont. Mijn saai biljartlaken is omgetoverd naar een paradijs voor allerlei bijen, vlinders, padden, egels, vogels, …

‘Niks doen’ is eigenlijk een klein beetje gelogen. Ik doe wel iets, namelijk: gefaseerd maaien. Eens in de twee weken maai ik de stukken gras waar we veel lopen en willen zitten. Rond de fruitboompjes wordt maar één keer per maand gemaaid. En het biobloembollengraslandje twee keer per jaar. De eerste keer in augustus als alle bloemen uitgebloeid zijn, de tweede keer in oktober. Het gras gaat dan kort de winter in zodat in het vroege voorjaar de krokussen goed zichtbaar zijn. In en rondom dat graslandje worden dan wel om de twee weken weggetjes gemaaid.

Echt rijk ben ik daardoor geworden! Al die bloemen die zich hier uitgezaaid hebben, (ik heb maar een heel klein beetje bedrog gedaan door in het najaar enkele plantjes tussen het gras te zetten) da’s echt tof!

Zelfs in het kippenhok werden we rijk door niks te doen. Vorig jaar beet een vos bijna alle kippen aan het tuinhuis dood. Iedereen die overschoot, werd verhuisd naar de woonwagen bij de andere kippen. De ren aan het tuinhuis bleef leeg. En zie ne keer nu:

Door niks te doen, heb ik daar nu ook een bloemenzee … Ik denk dat ik maar blijf niks doen …